Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), trong tháng 8, tại tỉnh Tiền Giang, 3 loại trái cây bị rớt giá nặng nề là dưa hấu, dừa xiêm và thanh long.
Thời điểm này, giá dưa hấu chỉ hơn 6.000 đồng/kg, giảm 50% so với tháng trước; dừa xiêm từ 90.000 đồng/chục, giảm còn 40.000 đồng/chục; thanh long ruột trắng giá còn 6.000 - 7.000 đồng/kg, giảm 50% so tháng trước. Với mức giá này nhà vườn không có lãi, thậm chí thua lỗ. Nguyên nhân giảm giá chính vẫn là nhu cầu nhập khẩu Trung Quốc không ổn định, nước này lại kiểm soát chặt chẽ vận chuyển qua lại cửa khẩu làm cho đầu ra của trái cây bấp bênh.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, giá trị xuất khẩu rau quả tháng 8 ước đạt 246 triệu USD, đưa giá trị xuất khẩu rau quả 8 tháng đầu năm 2019 ước đạt 2,53 tỉ USD, giảm 5,8% so với cùng kỳ 2018. Trung Quốc tiếp tục đứng vị trí thứ nhất về thị trường nhập khẩu rau quả của Việt Nam trong 7 tháng đầu năm 2019 với 70,5% thị phần, với giá trị xuất khẩu đạt 1,65 tỉ USD, giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2018.
Được biết, Trung Quốc dẫn đầu các thị trường nhập khẩu rau quả của Việt Nam, chiếm hơn 70% thị phần nên việc xuất khẩu trái cây sang nước này gặp khó ảnh hưởng lớn đến giá bán trái cây trong nước.
Về xuất khẩu hàng rau quả những tháng cuối năm 2019, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đánh giá sẽ còn đối mặt với nhiều khó khăn như kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc leo thang gây tâm lý lo ngại cho hoạt động thương mại và đầu tư. Ngoài ra, nhiều thị trường tăng cường áp dụng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường khắt khe như Ủy ban châu Âu siết chặt dư lượng thuốc bảo vệ thực vật đối với nông sản nhập khẩu, nhiều thị trường ban hành quy định về truy xuất nguồn gốc, chứng nhận kiểm dịch thực phẩm, quy trình đóng gói và vận chuyển.
Do xuất khẩu khó khăn nên giá nhiều loại trái cây đang ở mức thấp dù không phải là mùa thu hoạch. Tại TP HCM, nhiều xe hàng rong đang bán thanh long ruột trắng chỉ từ 5.000 – 7.500 đồng/kg, thanh long ruột đỏ 12.000 – 15.000 đồng/kg, dưa hấu từ 10.000 – 12.000 đồng/kg, sầu riêng 30.000 đồng/kg,…
Theo ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Trung Quốc sẽ ngày càng đẩy mạnh việc sản xuất một số mặt hàng trái cây nhằm từng bước tự chủ cho nhu cầu trong nước.
Ví dụ, có thông tin Trung Quốc đang đẩy nhanh diện tích thanh long tại một số vùng như Quảng Đông, Quảng Tây và đảo Hải Nam.
Hiện nước này đã trồng được khoảng 35 nghìn ha thanh long, và đang tiếp tục tăng mạnh về diện tích, nâng tổng diện tích thanh long lên đến khoảng 68 nghìn ha. Đây thực sự là một thách thức đối với Việt Nam về lâu dài, bởi thanh long đang là mặt hàng mà Việt Nam đang xuất khẩu chủ yếu sang Trung Quốc.
Trung Quốc cũng sẽ có xu hướng đa dạng hóa các thị trường nhập khẩu các loại sản phẩm trái cây, hoặc chuyển sang cơ chế cấp hạn ngạch. Ví dụ có thông tin từ năm 2020, Campuchia sẽ xuất khẩu hàng năm sang thị trường Trung Quốc khoảng 500 nghìn tấn xoài, trong khi hiện Việt Nam hàng năm xuất khẩu sang Trung Quốc khoảng 350 nghìn tấn. Đây sẽ là bài toán cho Việt Nam cần phải từng bước sẽ đa dạng hóa thị trường xuất khẩu khi Trung Quốc giảm lượng nhập khẩu một số mặt hàng từ Việt Nam.
Nguồn: Người Lao động, Nông nghiệp Việt Nam