Phát biểu tại hội thảo, ông Trịnh Ngọc Thái - Phó Chủ tịch Quỹ Hòa bình và phát triển Việt Nam - cho biết: Với khoảng 70% dân số là nông dân, nông nghiệp luôn là một lĩnh vực vô cùng quan trọng, đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, chiếm gần 20% GDP của cả nước. Hội nhập kinh tế nói chung và hội nhập kinh tế ASEAN nói riêng đã mang lại những lợi ích và cơ hội đáng kể cho nông dân, cho nền nông nghiệp Việt Nam cũng như các nước thành viên ASEAN nói chung. Đó là mở rộng thị trường xuất khẩu, tự do mậu dịch, thu hút vốn đầu tư, trao đổi khoa học - công nghệ... Tuy nhiên, hội nhập cũng đặt ra những khó khăn, thách thức ngày càng lớn và người nông dân nằm trong số những đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh, Việt Nam là quốc gia có lợi thế về nông nghiệp, nhưng nông nghiệp Việt Nam đang bộc lộ nhiều bất cập. Tăng trưởng nông nghiệp trong thời gian qua chủ yếu theo chiều rộng thông qua tăng diện tích, tăng vụ và dựa trên mức độ thâm dụng các vật tư cho sản xuất và chi phí lao động rẻ. Nông nghiệp phát triển chưa được bền vững và tốc độ tăng trưởng có biểu hiện sức cạnh tranh còn thấp, chưa phát huy tốt nguồn lực cho phát triển sản xuất… Vì vậy, xây dựng môi trường thuận lợi thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn cũng là một trong những mục tiêu cần chú trọng và đặc biệt quan tâm.

Cũng theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh, Việt Nam hiện là nước xuất khẩu nông sản lớn trên thế giới với 10 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD/năm. Tuy nhiên để duy trì và phát triển lợi thế này, Việt Nam phải không ngừng đổi mới áp dụng khoa học công nghệ. Phát triển các sản phẩm chủ lực gắn kết với ứng dụng công nghệ để tăng năng suất và giảm giá thành. Đẩy mạnh xây dựng hệ thống thông tin, dự báo thị trường và công tác xúc tiến thương mại. Chủ động giảm thiểu và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Bà Liliane Danso Dahmen - Giám đốc Văn phòng RLS Đông Nam Á - nhấn mạnh, quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa trong những năm gần đây đã đặt ra nhiều thách thức cho phát triển nông nghiệp và nông thôn. Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) mang lại cơ hội cho các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam nhưng cũng đặt ra những thách thức khác nhau. Nông dân vẫn nằm trong những đối tượng chịu thách thức nhiều nhất và đầu tư trong nông nghiệp vẫn còn hạn chế. Trong khi đó, sự lệ thuộc vào các giống nhập khẩu, phương thức canh tác lạc hậu, quá trình hợp tác giữa các đối tác trong sản xuất là quá trình ảnh hưởng tới phát triển bền vững của nông nghiệp.

Để thúc đẩy hợp tác lương thực, nông nghiệp và lâm nghiệp trong khu vực, ông Đặng Kim Khôi - Viện Chính sách chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn - cho rằng, các nước trong khối ASEAN cần tiếp tục xây dựng và áp dụng các tiêu chuẩn chung về chất lượng, an toàn; xây dựng các giải pháp thực hành sản xuất nông nghiệp tốt, áp dụng chung cho khu vực và doanh nghiệp phải có trách nhiệm trong sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, để thúc đẩy hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ cần thúc đẩy liên kết đầu tư, kinh doanh tận dụng các cơ hội khác từ EVFTA và TPP; thúc đẩy hợp tác đầu tư, chuyển giao công nghệ, chu chuyển lao động; thông tin thị trường, định hướng đầu tư…

Trong hai ngày 15-16/9, các diễn giả sẽ thảo luận về những vẫn đề cấp bách đang và sẽ đặt ra, phân tích những tác động của hội nhập ASEAN tới ngành nông nghiệp, chia sẻ những kinh nghiệm phát triển của các nước thành viên, các tổ chức phi chính phủ trong lĩnh vực đầu tư công cho phát triển nông nghiệp bền vững. Từ đó đề xuất chiến lược phát triển và các chính sách hỗ trợ cho nông nghiệp Việt Nam khi tham gia AEC.

Nguồn: Nguyễn Hạnh/Báo Công Thương điện tử