Từ nhiều năm nay Việt Nam là nước XK điều lớn trên thế giới, nhưng trong nước lại sử dụng rất ít mặt hàng này. Sản lượng tiêu thụ nhân điều trong nước chỉ chiếm 5%; trong khi 95% sản lượng làm ra là để XK. Điều tuy được xếp vào nhóm mặt hàng nông sản XK chủ lực quan trọng của Việt Nam, song hoạt động XK mặt hàng này (cũng như không ít mặt hàng nông sản khác) vẫn luôn ở thế bấp bênh, không chuyên nghiệp.

7 tháng qua, XK nhân điều Việt Nam lại lâm vào bối cảnh khó khăn chồng chất. Diện tích trồng điều bị sụt giảm trầm trọng, DN thiếu vốn NK nguyên liệu điều thô, giá cả nguyên liệu NK lẫn giá cả XK điều nhân diễn biến thất thường…

Nỗi lo hơn cả đối với mặt hàng này là vấn đề chất lượng. Australia hiện đang là thị trường tiêu thụ điều của Việt Nam rất lớn, mặt hàng này đã và đang được Chính phủ nước này hỗ trợ quảng bá khuyến khích sử dụng. Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều DN cho biết đã phải chuyển sang NK điều từ Ấn Độ. Có nhiều lý do khác nhau nhưng lý do lớn nhất là chất lượng các lô hàng NK không đồng đều, nhiều lô hàng chất lượng kém, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), đây là thực tế. Đã có những DN làm ăn gian dối, chụp giật. Hiện Vinacas có hơn 250 thành viên. Nhưng ngoài Vinacas, còn có hàng chục DN, cơ sở chế biến hạt điều khác cũng tham gia XK điều nhân. Các DN này không chịu bất cứ sự kiểm tra nào, không phải thực hiện theo một cam kết chung nào nên vì cái lợi trước mắt đã bán hạt điều non, hạt điều lẫn tạp chất, thậm chí giao hàng không đúng hợp đồng… Điều này đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến uy tín cho cả ngành điều Việt Nam.

Thực tế đó chẳng phải riêng ngành điều, vấn đề đặt ra là biện pháp giải quyết. Đây chính là vai trò của Hiệp hội và cơ quan quản lý. Được biết, Vinacas sẽ kiến nghị Chính phủ đưa ra một hệ thống quy chuẩn cho sản phẩm hạt điều XK. Trên cơ sở hệ thống quy chuẩn này, khi XK cơ quan quản lý sẽ loại bỏ tất cả sản phẩm có vấn đề, không được phép XK ra thế giới.

Mong rằng nỗi lo về chất lượng đối với hạt điều XK sẽ sớm được giải quyết để lấy lại uy tín cho mặt hàng này trên thị trường thế giới.

(HQ)

Nguồn: Hải quan Việt Nam